„თავბრუ დაესხა ქვაბში ტრიალით და, სამუდამოდ გაოგნებული, თეთრ ბურთად იქცა. მაგრამ მაშინვე გუდაში ჩასვეს, რომ სიბნელეში დავიწყებოდა, ცა და მინდვრები…“ – ამ ლექსში ოთარ ჭილაძე ბევრისთვის საყვარელ, ეგზოტიკურ თუშურ ყველს აღწერს…
მისი მომზადების წესი, ხომ როგორც იტყვიან, „ცალკე ფილოსოფიაა“.
„თუშეთი საქართველოს გალავანია, ჩრდილოეთის მხრიდან“ – წერს ვახუშტი ბატონიშვილი. თუშები კი, ამ გალავნის მეციხოვნეები არიან. თუშების უმეტესობა მეცხვარეა – ველად მცხოვრები, მარტოობას მიჩვეული, ფიქრის მოყვარული, დაუღლელი, კილომეტრობით სიარულის შემძლე და ცხვართან დამეგობრებული ადამიანი. თუშეთში მოგზაურობა კი არის ამ ხალხის აღმოჩენა და მათ გასაოცარ სიმშვიდეზე დაკვირვება. სიმშვიდე, რომელიც მათ ცხვარში ცხოვრებამ უბოძა.
ბავშვობის ასაკიდან იალაღზე წასული ბიჭები, შემდეგ ყმაწვილები და ბოლოს, დაღვინებული მამაკაცები, საბოლოოდ, თუშური კომლის ბურჯი ბაბუები არიან, რომლებსაც შეუძლიათ გაიხსენონ, როგორი იყო ცხოვრება ცხვარში, ელჭექის, მცხუნვარე მზის, ადიდებული მდინარეების, ფერდზე დაგორებული ცხვრის ფარის, ღამით მგლის დარაჯობისა და დღისით უსასრულო გზების გავლის დროს. აი, ასეთი ადამიანების ცხოვრების ნაწილია გუდა…“ კითხვა გაანგრძეთ ბმულზე