“ჩემმა მეგობარმა მითხრა, რომ გატაცებული ვიყავი ჩემი შვილის პოვნით, მაგრამ ჩვენი შვილი იმსახურებდა პოვნას და დაკრძალვას”, – ამბობს ნატალია კარპოვა, როცა BBC-ის კორესპონდენტს შვილზე, რომანზე ელაპარაკებოდა.
კორესპონდენტი წერს: როგორც ჩანს, ისიც ამ ოთახშია, ფოტოებიდან გვიღიმის – სიმპათიური, ჯანმრთელი და სამუდამოდ ახალგაზრდა. ის 30 წლის იყო. მსახურობდა ელექტრონული ომის ინჟინრად უკრაინის შეიარაღებული ძალების საჰაერო ძალებში და გარდაიცვალა აპრილის ბოლოს.
ნატალიამ იცოდა, რომ მისი ვაჟი ფრონტზე გაგზავნეს, მაგრამ რომანმა ზუსტად არ თქვა სად, ამიტომ მხოლოდ გამოცნობა შეეძლო. მისი ფრაზების ფრაგმენტებიდან და სოციალურ ქსელებში იშვიათი შეტყობინებებიდან ქალი მიხვდა: ვაჟი იქ არის, სადაც ახლა ცხელი წერტილია.
23 აპრილს რომანი დედას არ დაკავშირებია. აღდგომის შაბათ-კვირა იყო და ნატალია შეშფოთდა, რადგან ის ყოველთვის ურეკავდა მშობლების მოსალოცად. ორი დღის შემდეგ, მან დაიწყო ნერვიულობა და დაურეკა მისი ქვედანაყოფის მეთაურს.
„არ ინერვიულოთ, არანაირი კავშირი არ არის, ის ჯავშანტექნიკით გამოიყვანეს“, – ციტირებს ოფიცრის სიტყვებს ქალი. შემდეგ მან რომანის ამხანაგებისგან შეიტყო, რომ მისი შვილი მოკლეს.
„არ იყვნენ სამხედროები, არ ჰქონდათ ასეთი ინფორმაცია, მოვიდნენ ჩემს სამსახურში და მითხრეს: „დეიდა ნატაშა, შენი შვილი გარდაიცვალა“.
მეგობრებმა გარდაცვლილი რომანის ფოტო რუსულ ტელეგრამის არხზე იპოვეს, მაგრამ სამხედრო ნაწილმა ამის შესახებ არაფერი იცოდა.
„დავურეკე ქვედანაყოფის მეთაურს და ვუთხარი – ჩემი შვილი გარდაიცვალა! პასუხად გავიგონე: „რას ფანტაზიორობ, რას ამბობ? ვეუბნები- „მე უკვე მაქვს ფოტო“. “აგრესორის საიტებს რატომ იყენებ, ეს არის დეზინფორმაცია!”. ვეუბნები- „ეს ერთადერთი ადგილია, სადაც ვიპოვე ჩემი შვილის ფოტო, რომელიც გარდაიცვალა. როგორ მოვიპოვო ჩემი შვილის ცხედარი? ამისთვის თქვენ აკეთებთ? პასუხი: „ჩვენ არ გვაქვს არანაირი დოკუმენტი, რომ ის გარდაიცვალა“, – იხსენებს ქალი.
ნატალიამ სწორედ მაშინ გააცნობიერა, რომ რომანის სახლში გადმოსვენებას სჭირდებოდა დიდი ძალა და გამბედაობა. მან გადაწყვიტა, დრო არ დაეკარგა და აიღო ერთადერთი მინიშნება, რაც ჰქონდა – გარდაცვლილი შვილის ფოტო.
ეს ფოტო ჯერ კიდევ მის ტელეფონშია. ყველაფერი მისგან დაიწყო. „სურათზე სამი ცხედარია: ჩემი შვილი და კიდევ ორი ცხედარი”, – ამბობს ქალი. ეს ორი 95-ე ბრიგადის მებრძოლი აღმოჩნდა – რუსებმა საბუთები ინტერნეტში განათავსეს. ქალი ამ ბრიგადის ხელმძღვანელობასთან მივიდა და დახმარება სთხოვა.
„ჩემი შვილი წევს თქვენი 95-ე ბრიგადის ორ მებრძოლთან ერთად, ჩემი შვილი საჰაერო ძალებიდანაა, საჰაერო ძალები საერთოდ არ მეხმარებიან, ინფორმაციას არ მაძლევენ. მაგრამ რადგან თქვენი მებრძოლი ორია, დამეხმარეთ. ვიპოვე ჩემი შვილის ცხედარი, მაგრამ სად არის, არ მაქვს ინფორმაცია… არის მხოლოდ ფოტო – ისინი წვანან მინდორში, სნაიპერისგან განგმირულები“, – იხსენებს ნატალია.
მათ უარი არ უთქვამთ. რამდენიმე ხნის შემდეგ დედამ გაიგო, რომ მისი ვაჟი გარდაიცვალა სოფელ დოლგენკოეს მახლობლად, იზიუმთან ახლოს. 95-ე ბრიგადის ჯარისკაცებმა მისი ცხედარი დრონით იპოვეს, თუმცა მისი გამოყვანა შეუძლებელი გახდა. ამ დროს სასტიკი ბრძოლები მიმდინარეობდა. შემდგომში ტერიტორია რუსეთის ჯარებმა დაიკავეს.
რამდენიმე თვე ნატალია ელოდა და აკვირდებოდა ამბებს, მაგრამ საშველი არ იყო. მხოლოდ რუსული ვებგვერდებიდან იგებდა, თუ რა ხდებოდა იქ, სადაც რომანის ცხედარი იყო.
„მე ვპოულობ ვიდეოს, სადაც ტერიტორიაზე რუსები შედიან და ერთ-ერთი რუსი ოფიცერი ამბობს, როგორ ყარს ეს ცხედრები და მანამდე როგორ ჩაცხრილეს, ჩასაფრებულებმა. ისე გამოვიდა, რომ ჩემი შვილის მკვლელი მიყვება, როგორ გდია ჩემი შვილის სხეული“, – ქალის ხმა წყენითა და ტკივილით არის სავსე.
ის მზად იყო ყველაფრისთვის, თუნდაც იზიუმში წასულიყო და რუსებთან მოლაპარაკება გაემართა, მაგრამ ეს ძალიან საშიში იყო. საბოლოოდ, სექტემბერში, უკრაინის შეიარაღებულმა ძალებმა გაათავისუფლეს ეს ტერიტორია და ნატალიამ მაშინვე დაიწყო სამძებრო ჯგუფის ორგანიზება.
„სასოწარკვეთილებაში ვიყავი, რაღაც ისტერიკაში ვიყავი, რადგან მივხვდი, რომ ახლა შემოდგომა იყო, მცირე ყინვები, ფოთლები ცვენას დაიწყებდა, ყველაფერი დაიძინებდა და ვერავინ იპოვიდა, ექვსი თვე გავიდა… ვფიქრობ, თუ თოვლით დაიფარება, გაზაფხულზე ამ სხეულებიდან აღარაფერი დარჩება“, – ამბობს ის.
მან დაურეკა ყველას, ვისთანაც შეეძლო, ისაუბრა მედიასთან, მისწერა ოფიციალურ პირებს. მის ტელეფონში არც ერთი კონტაქტი არ დარჩენილა, რომელსაც ქალი დახმარებისთვის არ მიმართავდა.
„მთელი ამ ხნის განმავლობაში ვერ მივაღწიე ჩემი შვილის ცხედართან, მაგრამ არ დავუშვებდი, დავიწყებოდათ, რომ ის უნდა გამოეყვანათ”, – იხსენებს ის. და როდესაც სამძებრო ჯგუფი საბოლოოდ დაიძრა დოლგენკოესკენ, ნატალია მათთან ერთად წავიდა.
„მე მოვახერხე იმის ორგანიზება, რომ წამომყოლოდნენ კინოლოგები, გამნაღმველები, მოხალისეებთან ერთად წავედი, თან მახლდა მეგობარი ქალი, ყველა იქ იყო, საჰაერო ძალების წარმომადგენლების გარდა”, – იხსენებს ის.
ცხედრების ძებნა სიკვდილიდან ექვსი თვის შემდეგ და ხანგრძლივი ბრძოლების შემდეგ არის მისია, რომელიც ესაზღვრება უიმედობასა და სიგიჟეს. უკან დახევისას რუსებმა ტერიტორია დანაღმეს. დათხრილია მიწა, გზები, აუღებელი ჭაობები, ტყეები… ერთ მონაკვეთზე აფეთქდა გამნაღმველების პირველი ჯგუფი, მაგრამ მათ დაეხმარნენ, გაგზავნეს საავადმყოფოში და განაგრძეს ძებნა.
ვიდეოში, რომელსაც ნატალია გვიჩვენებს, მხოლოდ გაუვალი ჭაობი ჩანს, მაგრამ ისმის ხმა – „ვიპოვეთ ბიჭები, აი ერთი, აი მეორე და აქ არის მესამეც“.