საქართველოში ბევრს სმენია ალბათ ადამიანზე, რომელმაც წლების წინ, შორეულ ციმბირში ექვსი წლის განმავლობაში ბავშვებს სკოლაში ინგლისურის ნაცვლად მეგრულს ასწავლიდა. მის სასახელოდ შეიძლება ითქვას, რომ მასწავლებელთა შორის საუკეთესოს რეპუტაცია ჰქონდა, ამასთანავე, ბავშვებს უყვარდათ და თანაც თავის ყველა მოსწავლეს შესანიშნავად შეასწავლა მეგრული. ბოლოს ის ფოთში ცხოვრობდა, სადაც ხუთი წლის წინ გარდაიცვალა. მე მისი ყოფილი მეზობელი რობერტ სეხნიაშვილი მოვძებნე, რომელმაც სიამოვნებით მიამბო მსოფლიოში ფულის კეთების ყველაზე იოლ ქართულ გზაზე.
– ბატონო რობერტ, ვინ იყო თამაზ ნოდია, ავანტიურისტი თუ გულმხურვალე პატრიოტი, რომელსაც სურდა მეგრული ენა საზღვრებს გარეთ გაეტანა?
– ვინ იყო და, კარგი კაცი! მაგარი ფოთელი! ოჯახი აბაშიდან იყო წარმოშობით, მაგრამ ჩვენი თამაზი ფოთში გაიზარდა და მთელ ჩვენს ქალაქს უყვარდა. მერე რუსეთში წავიდა სამუშაოდ და სწორედ იქ შეემთხვა ეგ ამბავი, – ინგლიურის ნაცვლად მეგრულს ასწავლიდა 1974-დან 1979 წლამდე.
– თავად არასოდეს უთქვამს, ეს ხალხი წლების განმავლობაში რატომ ვერ ხვდებოდა, რომ ატყუებდნენ?
– თამაზი ჩუქჩებში იყო, იმ ხალხმა კიდევ ინგლისური არ იცოდა. აბა, ვინ მიხვდებოდა, რომ მათ შვილებს მეგრულს ასწავლიდნენ?! ვინ იცის, მშობლებიც იზეპირებდნენ მეგრულს…
თამაზი კარგი კაცი იყო, იქაც ყველას უყვარდა, მოსწავლესაც და მშობელსაც. ეგ ამბავი ხუთი წლის შემდეგ “გასკდა”, როდესაც თამაზის ერთ-ერთმა მოსწავლემ სკოლა დაამთავრა და უნივერსიტეტში ჩასაბარებლად წავიდა. იქ ვერავინ მიხვდა, ბავშვი რა ენაზე ლაპარაკოდა. ცხრა პროფესორი მიუყვანეს, მაგრამ ვერავინ ვერაფერს მიხვდა. ბოლოს მისი მასწავლებელი მოიკითხეს და თამაზ ნოდია შერჩათ ხელში. დაავლეს ხელი და წაიყვანეს ციხეში. ჰოდა, კი ხეხა მისი კედლები კაი ხანს.
– აქ რომ ჩამოვიდა ციხის შემდეგ, რა გითხრათ?
– გვითხრა, სხვა გზა არ მქონდა, სადმე ხომ უნდა მემუშავა და რადგან მეგრულის გარდა არაფერი ვიცოდი, მეგრულის სწავლება დავიწყე, რა დავაშავეო?..