ჰოლანდიელმა პლაჟის ფრენბურთელმა, სტივენ ვან დე ველდემ, რომელიც გასამართლებულია გაუპატიურების ბრალდებით, საფრანგთში მდინარე 33-ე საზაფხულო ოლიმპიდაში დებიუტი შეასრულა. მის ასეთ პრესტიჟულ კონკურსზე დაშვებამ არაერთგვაროვანი რეაქცია გამოიწვია.
2016 წელს ვან დე ველდეს მიესაჯა ოთხი წლით თავისუფლების აღკვეთა მას შემდეგ, რაც 2014 წლის აგვისტოში 12 წლის ბრიტანელი გოგონას სამჯერ გაუპატიურება აღიარა.
ოთხწლიანი სასჯელიდან მხოლოდ 12 თვის მოხდის შემდეგ, მან განაახლა სპორტული კარიერა და ივნისში აირჩიეს ჰოლანდიის ოლიმპიური ნაკრებისთვის პარიზში საასპარეზოდ.
მანამდე ჰოლანდიურ მედიასთან ინტერვიუში ვან დე ველდემ თქვა: „ამას ვერ გამოვასწორებ, ამიტომ შედეგების ატანა მომიწევს. ეს იყო ჩემს ცხოვრებაში ყველაზე დიდი შეცდომა“.
როგორია ჰოლანდიის ოლიმპიური ნაკრების პოზიცია?
NOC-მა თქვა, რომ ვან დე ველდე სპორტს დაუბრუნდა “სპეციალიზებული მკურნალობის პროგრამის დასრულების შემდეგ”.
განცხადებაში ასევე აღნიშნულია: „ვან დე ველდემ სრულად შეასრულა ყველა მოთხოვნა და გაიარა ყველა მკაცრი რისკის შეფასება, აუდიტი და სათანადო გამოკვლევა. ექსპერტების თქმით, რეციდივის რისკი არ არსებობს. ვან დე ველდე ყოველთვის ღია იყო იმ საქმის მიმართ, რომელსაც ის თავის ცხოვრებაში უდიდეს შეცდომას უწოდებს“.
BBC-ის განცხადებაში ასევე ნათქვამია: „განთავისუფლების შემდეგ ვან დე ველდემ მოითხოვა და მიიღო პროფესიული რჩევები. მან აჩვენა გარშემომყოფებს, პირადად და პროფესიულად, რომ სრულად აღიქვა ის, რაც გააკეთა“.
ვან დენ ჰუგენბანდმა დაამატა: „მან იასპარეზა ევროპის ჩემპიონატზე და მსოფლიო ჩემპიონატზე, მაგრამ ხედავთ, რომ თამაშებზე ყველაფერი სხვაგვარადაა. ვითარება რთულდება თამაშების გარშემო. ჩვენ ერთად გადავდგით სწორი ნაბიჯები. ყველა სპორტსმენი ჩემთვის ძვირფასია და ვცდილობ მათ მხარი დავუჭირო“.
რამდენად კანონიერია ვან დე ველდეს შერჩევა ოლიმპიურ გუნდში?
NOC-მა თქვა, რომ ვან დე ველდეს სპორტში დაბრუნება შეესაბამებოდა ჰოლანდიის ფრენბურთის ფედერაციის (NeVoBo) მოთხოვნებს ორგანიზაციისთვის სპეციალურ სახელმძღვანელოში, რომელიც ადგენს პირობებს კრიმინალური ჩანაწერის მქონე სპორტსმენებისთვის, რათა განაახლონ შეჯიბრებაში მონაწილეობა.
საერთაშორისო ოლიმპიურმა კომიტეტმა (IOC) განაცხადა, რომ ეროვნული კომიტეტები პასუხისმგებელნი არიან თამაშებში მონაწილე სპორტსმენების შერჩევაზე. ეს პოზიცია მისმა წარმომადგენელმა მარკ ადამსმა პარიზში გამართულ პრესკონფერენციაზე დაადასტურა.
”მათ გაავრცელეს განცხადება, მათ ძალიან ნათლად განაცხადეს, რომ მათ მიიღეს უსაფრთხოების ყველა საჭირო ზომა,” – თქვა ადამსმა.
ვან დენ ჰოგენბანდმა თქვა, რომ ვან დე ველდე ოლიმპიური სოფლიდან გადაიყვანეს ალტერნატიულ საცხოვრებელში და არ ისაუბრებს მედიასთან პარიზში ყოფნისას.
შაბათს ადამსს კვლავ დაუსვეს კითხვები ამის შესახებ და კერძოდ, კმაყოფილი იყო თუ არა IOC ამ მდგომარეობით. მისი თქმით, IOC ვერ იტყვის, რომ ეს ყველასთვის მოსახერხებელი ან დამაკმაყოფილებელი გამოსავალია.
ავსტრალიის ოლიმპიური ნაკრების ხელმძღვანელმა, ანა მეარესმა თქვა, რომ მისი ქვეყანა არ მიიღებს მსჯავრდადებულ მოძალადეს ნაკრებში.
„თუ სპორტსმენს ან თანამშრომელს აქვს ასეთი კრიმინალური წარსული, მათ არ მისცემენ უფლებას, რომ იყვნენ ჩვენი გუნდის წევრი”, – თქვა მეარესმა. ”ჩვენ გვაქვს მკაცრი პოლიტიკა ჩვენი გუნდის უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად“.
რამდენიმე შესაბამისმა არასამთავრობო ორგანიზაციამ – სპორტისა და უფლებების ალიანსი – სპორტსმენების ქსელი უფრო უსაფრთხო სპორტისთვის, გადარჩენილთა არმია და კინისკას ადვოკატირება – მოუწოდა IOC-ს მოეხდინა ვან დე ველდეს დისკვალიფიკაცია 2024 წლის ოლიმპიადიდან.
„ვან დე ველდეს ყოფნა ჰოლანდიის ოლიმპიურ გუნდში გამოხატავს სრულ უპატივცემულობას და არ აფასებს იმ ადამიანს, ვინც მისი დანაშაულის მსხვერპლი გახდა“, – თქვა Kyniska Advocacy-ის კეიტ სერიმ.
ჯული ენ რივერს-კოხრანი, Survivor Army-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, დასძინა: „ბავშვებზე სექსუალური ძალადობისთვის მსჯავრდადებულ სპორტსმენს, არ აქვს მნიშვნელობა რომელ ქვეყანაშიც უნდა იყოს, არ უნდა მიეცეს ასპარეზობის შესაძლებლობა.