ცნობილია, რომ ჭაღარა თმა ახალგაზრდებშიც შეიძლება გამოჩნდეს.
ზოგიერთ შემთხვევაში ეს ნორმის ვარიანტია, ზოგ შემთხვევაში კი დაავადების სიმპტომია. როგორ გავიგოთ ადრეული გაჭაღარავების მიზეზები?
თმის ფერს მელანინი განსაზღვრავს. ეს არის პიგმენტი, რომელიც წარმოიქმნება უჯრედებში, რომელსაც ეწოდება მელანოციტები თმის ფოლიკულებში. თუ მელანინის წარმოება ჩერდება, თმა კარგავს ფერს და ხდება ჭაღარა.
მელანინის გამომუშავება ასაკთან ერთად მცირდება, ამიტომ ჭაღარა თმა ბუნებრივი დაბერების ნიშანია. როგორც წესი, პირველი ჭაღარა თმა 25-30 წლის ასაკში ჩნდება. მონღოლოიდური და ევროპეიდული რასებისთვის ადრეული გაჭაღარავება ითვლება 25 წლამდე, ნეგროიდული რასისთვის – 30 წლამდე.
ითვლება, რომ მამაკაცები უფრო ადრე ჭაღარავდებიან, ვიდრე ქალები. ძლიერი სქესის წარმომადგენლებში პირველი ჭაღარა თმა ჩნდება წვერისა და საფეთქლების მიდამოში, ქალებში – კეფის და თხემის მიდამოში.
რამ შეიძლება გამოიწვიოს ადრეული გაჭაღარავება?
ძირითადი მიზეზებია ჰორმონალური პრობლემები (ფარისებრი ჯირკვლის დისფუნქცია, ჰიპოფიზის ჯირკვალი), საჭმლის მომნელებელი სისტემის დაავადებები, აუტოიმუნური დაავადებები და ვიტამინებისა და მიკროელემენტების დეფიციტი (თუთია, სპილენძი, რკინა, კალციუმი, B ჯგუფის ვიტამინები და D ვიტამინი). ვიტამინებისა და მიკროელემენტების გაზრდილი მოთხოვნილების გამო, ადრეული გაჭაღარავება შეიძლება გამოწვეული იყოს ორსულობით და ლაქტაციით, ასევე გარკვეული მედიკამენტების მიღებით, რომლებიც გავლენას ახდენენ ვიტამინებისა და მიკროელემენტების მეტაბოლიზმზე.
ადრეული ჭაღარა თმა შეიძლება გამოწვეული იყოს არახელსაყრელი გარემო პირობებით (ელექტრომაგნიტური ტალღების ან ულტრაიისფერი გამოსხივების გახანგრძლივებული და ინტენსიური ზემოქმედება), ასევე სახიფათო საწარმოებში ან რთულ კლიმატურ პირობებში მუშაობით.
ვინაიდან მელანინის წარმოებაზე უარყოფითად მოქმედებს ცილების ნაკლებობა, ადრეული გაჭაღარავება შეიძლება იყოს მკაცრი დიეტის ან ვეგეტარიანობის შედეგი.
შეიძლება სტრესმა გამოიწვიოს ადრეულიგაჭაღარავება?
სტრესის დროს სისხლში გამოიყოფა ჰორმონები კორტიზოლი და ადრენალინი, რაც იწვევს ვაზოსპაზმს, სისხლის მიმოქცევის და თმის ფოლიკულების კვების გაუარესებას. სტრესი ასევე იწვევს თავისუფალი რადიკალების წარმოქმნას, რომლებიც აზიანებენ მელანოციტებს.
როდის არის ადრეული ჭაღარა ნორმა?
ჭაღარა თმის განვითარების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი გენეტიკაა. აქედან გამომდინარე, ადრეული ჭაღარა ნორმაა მათთვის, ვისი მშობლებიც ადრე გაჭაღარავდნენ.
როგორ ავიცილოთ თავიდან ჭაღარა?
აუცილებელია სრულფასოვანი ძილი (მინიმუმ 7 საათი), არ უგულებელყოთ ფიზიკური აქტივობა და იკვებოთ დაბალანსებული საკვებით (რაციონი უნდა შეიცავდეს საკმარისი რაოდენობით ცილას). აუცილებელია ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავებითა და B ჯგუფის ვიტამინებით მდიდარი საკვების მიღება (რძის პროდუქტები, ხორცი, ზღვის პროდუქტები და თევზი, თხილი, ავოკადო, სელის თესლი და ზეითუნის ზეთი). ასევე აუცილებელია საკმარისი წყლის დალევა.
წყარო: მკურნალი.გე