ქლიავი ხეა ან ხისმაგვარი ბუჩქი, მრგვალი, ცოცხისებრი, პირამიდალური ან ოვალური ვარჯით, ერთწლიანი ყლორტი შიშველია ან შებუსვილი, კვირტი ყლორტზე ფოთლის იღლიაში მსხვილი, კონუსური, თავისუფალი ან მიკრული. ეკალი ზოგ ფორმებს აქვს, ზოგს არა.
ყვავილი თეთრი, მოზრდილი ზომის. ფოთოლი საშუალო ან დიდი ზომის. საშუალო ფოთოლი (2,1–8,5): (1,2–5,0 სმ), დიდი ფოთოლი (5,0–12,0):(2,4–7,0 სმ), ფორმით უკუკვერცხისებრი, ოვალური, კვერცხისებრი და ლანცეტა.
ვიტამინების და მინერალების წყარო – ეს გემრიელი ხილი დიდი რაოდენობით შეიცავს ყველა წყალში ხსნად ვიტამინს – მასში უხვადაა პრაქტიკულად ყველა B ჯგუფის და C ვიტამინი, ხოლო ცხიმში ხსნადი ვიტამინებიდან ქლიავში A და E ვიტამინები შედის.
რა შეუძლია ქლიავს – კალციუმის და ფოსფორი ძვლის მთავარი მინერალური შემდგენელი ნაწილია.
პექტინები და უჯრედისი ხელს უწყობს ნაწლავთა რეგულარულ მოქმედებას, აქვთ ყაბზობის საწინააღმდეგო ეფექტი. ამიტომ ქლიავი შეკრულობის დროს ძალიან ეფექტურია. სხვათა შორის ამ მიზნით ქლიავი ჩირის გამოყენებაც შეგძლიათ ფაფების ან კომპოტის შემადგენლობაში.
B ჯგუფის ვიტამინები, რაც დიდი რაოდენობითაა ქლიავის შემადგენლობაში, ხელს უწყობს ნერვული სისტემის ფუნქციონირებას, კანის, თმის სიჯანსღეს, უზრუნველყოფს კარგ გუნება-განწყობას.
ჯადოსური C ვიტამინი მონაწილეობს ორგანიზმში მი მდნარე უამრავ სასიცოცხლო პროცესში, აძლიერებს იმუნიტეტს, აჩქარებს ჭრილობების შეხორცებას. აძლიერებს კოლაგენის სინთეზს, რაც მზარდი ძვლოვანი სისტემისათვის მატრიქსს წარმოადგენს.
როდის შეიძლება იყოს საზიანო ქლიავი?
ქლიავი საზიანოა ჭარბწონიანებისთვის ან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულთათვის, რადგან მასში გარკვეული რაოდენობის შაქარი შედის. ამიტომ ამ კატეგორიის ადამიანებმა ქლიავის მოხმარება უნდა შეზღუდონ ან საერთოდ შეცვალონ იგი ნაკლებად ტკბილი ხილით.
ამ ხილის მიღება რეკომენდებული არ არის არც კუჭის მომატებული მჟავიანობის ან კუჭ-ნაწლავის მწვავე ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანებისთვის.