ავსტრალიელმა ასტრონომებმა პირველი “შუალედური” შავი ხვრელი აღმოაჩინეს, რომლის მასა 55 ათასჯერ აღემატება მზეს. კვლევის შედეგები 29 მარტს გამოქვეყნდა ჟურნალში Nature Astronomy-ში.
”ეს ცოტა ხნის წინ აღმოჩენილი შავი ხვრელი შეიძლება იყოს უძველესი, პირველყოფილი შავი ხვრელი, რომელიც გაჩნდა ადრეულ სამყაროში, პირველი ვარსკვლავებისა და გალაქტიკების ჩამოყალიბებამდე. შუალედური მასის შავი ხვრელი შეიძლება იყოს სუპერმასიური შავი ხვრელების ნაწილი, რომლებიც დღეს გალაქტიკების გულებში ცხოვრობენ. ”- განმარტავს კვლევის ხელმძღვანელი, მონაშის უნივერსიტეტის ფიზიკისა და ასტრონომიის სკოლის პროფესორი, ერიკ ტრეინი.
მეცნიერები შავ ხვრელებს ორ კატეგორიად ყოფენ. პირველი მოიცავს მათ, რომელთა მასა დაახლოებით ათობით მზის მასას უტოლდება. ითვლება, რომ ისინი მასიური ვარსკვლავების სიკვდილის შედეგად წარმოიქმნება.
მეორე მოიცავს სუპერ მასიურ შავ ხვრელებს, რომელთა მასა მზის მასას ასობით ათასი ან მილიარდობითაც კი აღემატება. ერთი ასეთი შავი ხვრელი ჩვენი გალაქტიკის ცენტრში მდებარეობს.
აქამდე ასტრონომები ვერ პოულობდნენ შავ ხვრელს, რომელიც ამ კატეგორიებს შორის მოხვდებოდა – ანუ შავი ხვრელი, რომელთა მასა მზისას 100-დან 100 ათასამდე აღემატება.
ახლად აღმოჩენილი ობიექტი, თამამად შეიძლება მივაკუთვნოთ საშუალო, “გარდამავალი” შავი ხვრელების კატეგორიას.
მკვლევარებს მიაჩნიათ, რომ “გარდამავალი” შავი ხვრელის აღმოჩენა ძალიან დიდ როლს ითამაშებს იმის გასაგებად, თუ როგორ იქმნება შავი ხვრელები და იზრდება ისინი დროთა განმავლობაში, როგორ ხდებიან მცირე მასის შავი ხვრელები სუპერ მასიური “მონსტრები” .
ახლა მეცნიერებს გაუადვილდებათ სხვა მსგავსი ობიექტების პოვნა და მათი საერთო რაოდენობის შეფასება სამყაროში. წინასწარი შეფასებით, მხოლოდ ჩვენი გალაქტიკის მიდამოებში უნდა არსებობდეს დაახლოებით 46 ათასი შუალედური მასის შავი ხვრელი.
კომენტარები
0 კომენტარები
