ხილის მიღება რომ ადამიანის ჯანმრთელობისთვის, ორგანიზმის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის აუცილებელია – ამჯერად სეზონურ ხილზე ვსაუბრობთ, იმაზე, თუ რომელი როგორ და რა რაოდენობით უნდა მივიღოთ ზამთარში, რომ ორგანიზმში შენარჩუნებული იყოს აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტები. ამასთან, როგორი უნდა იყოს ჯანსაღი ხილი, რომელსაც ამ პერიოდში მივირთმევთ.
ენდოკრინოლოგი, ასოცირებული პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, საქართველოს სიმსუქნის შემსწავლელი ასოციაციის პრეზიდენტი ქეთევან ასათიანი საზოგადოებას რჩევებს უზიარებს:
– რა ხილი უნდა მივიღოთ ზამთრის სეზონზე?
– წელიწადის ნებისმიერ დროს სასურველია, მიირთვათ სეზონური პროდუქტი. ზამთარში იმუნიტეტი შედარებით დაბალია და შესაბამისად გაციებისა და გრიპის რისკი მაღალია, ამიტომ ხილის შერჩევისას უპირატესობა უნდა მიანიჭოთ ისეთ პროდუქტს, რომელიც საკმაო რაოდენობით შეიცავს C ვიტამინს. სასურველია, მიირთვათ მანდარინი, ფორთოხალი, კივი, კომში, ბროწეული, ლიმონი, ვაშლი, ფეიხოა, ხურმა, მსხალი, გრეიფრუტი.
– არსებობს მოსაზრება, რომ სუპერმარკეტში შეძენილი ეგზოტიკური ხილი, რომელიც არავინ იცის რამდენი ხნის მოკრეფილია, სასარგებლო არ არის ჯანმრთელობისთვის. რას გვეტყვით ამაზე?
– ეს მოსაზრება არცთუ უსაფუძვლოა. ესა თუ ის ეგზოტიკური ხილი საკმაო გზას გაივლის, ვიდრე საქართველოს სუპერმარკეტების დახლზე აღმოჩნდება. ხილის მოკრეფის შემდეგ ის უთუოდ დამუშავებულია სხვადასხვა ნივთიერებით, რომლებიც, ერთი მხრივ, ახანგრძლივებს მის ვარგისიანობას, მეორე მხრივ, კი უზრუნველყოფს ხილის “მაცდურ,” მადისაღმძვრელ გარეგნულ მხარეს. ეს კი უცილობლად აღძრავს ადამიანში მისი შეძენის და დაგემოვნების სურვილს. ვფიქრობ, აქ საუბარი იმის შესახებ, ხილი თუ რამდენად სასარგებლოა, ზედმეტია.
– რომელია ყველაზე სასარგებლო ხილი?
– კონკრეტულად რომელიმეს გამორჩევა გამიჭირდება. რადგან სეზონურ ხილზე ვსაუბრობთ, თითოეულ მათგანს მოკლედ შევეხები. ასე, მაგალითად:
• კივი – ასკორბინის მჟავის შემცველობით პირველ ადგილზეა. შეიცავს კალიუმს, მაგნიუმს. მიიჩნევა, რომ მისი ყოველდღიური მირთმევა ხელს უწყობს სისხლში ტრიგლიცერიდების დონის (ცხიმის ერთ-ერთი კომპონენტი) დაქვეითებას, რაც, თავის მხრივ, ამცირებს გულსისხლძარღვთა დაავადების განვითარების რისკს, ასევე მისი ყოველდღიური მირთმევა საჭმლის მომნელებელი სისტემის სრულფასოვანი მუშაობის წინაპირობაა.
• ვაშლი შეიცავს რკინას, საკვებ ბოჭკოს, მდიდარია ფლავონოიდებით. მახსენდება ინგლისური ანდაზა – დღეში ერთი ვაშლის მირთმევა ექიმთან მისვლას აგარიდებს.
• ხურმა შეიცავს კალიუმს, მაგნიუმს, რკინას, ასკორბინის მჟავას. მისი შემადგენლობის გლუკოზა და ფრუქტოზაა, შესაბამისად, ის საკმაოდ დამანაყრებელი, გემრიელი, არომატული და მაღალკალორიული ხილია.
• ფორთოხალი მდიდარია ასკორბინის და ფოლიუმის მჟავით, შეიცავს კალიუმს. ხელს უწყობს იმუნური სისტემის გაძლიერებას, აქვეითებს სისხლში ქოლესტერინისა და ტრიგლიცერიდების დონეს.
• ბროწეული შეიცავს რკინას, ასკორბინის მჟავას, სათრიმლავ ნივთიერებას, რაც ორგანიზმს იცავს ანთებითი პროცესებისგან და გულსისხლძარღვთა დაავადებებისაგან. მისი მიღება განსაკუთრებით რეკომენდებულია მათთვის, ვისაც რკინადეფიციტური ანემია აქვს.
• მსხალი უჯრედისით მდიდარი პროდუქტია, ეს კი სასიკეთოდ მოქმედებს საჭმლის მომნელებელ სისტემაზე, აძლიერებს პერისტალტიკას და შესაბაბისად ეწინააღმდეგება ყაბზობას. საკმაოდ გემრიელია და შეიცავს დაახლოებით 100 კკალ.
• გრეიფრუტი შეიცავს ფლავონოიდებსა და ლიკოპინს, რაც ორგანიზმის იმუნურ სისტემას აძლიერებს. ასევე შეიცავს პექტინს, რომელიც ორგანიზმის გაახალგაზრდავებას უწყობს ხელს, მდიდარია B ჯგუფის ვიტამინებით. 100 გრამი – 40 კკალ.
• მანდარინი შეიცავს PP, A, B, C, E ჯგუფის ვიტამინებს. ასევე ფლავონოიდებს, ეთერზეთებს. მდიდარია კალიუმით, კალციუმით, მაგნიუმით – ეს მიკროელემენტები აუცილებელია ორგანიზმის სრულფასოვანი მუშაობისთვის.
• კომში შეიცავს ბიოლოგიურად აქტიურ ნივთიერებებს, მათ შორის ვაშლისა და ლიმონის მჟავას. ასევე რკინას, თუთიას, ფოსფორს, კალციუმს, პექტინებს. მკვეთრ ყვითელ შეფერილობას კომშს აძლევს C, B, PP ვიტამინები. მას აქვს ანტიოქსიდანტური და ანტივირუსული თვისებები.
• ფეიხოა შეიცავს იოდს, რკინას, თუთიას, მაგნიუმს, ფოსფორს, კალიუმს, კალციუმს და სხვა. ასევე B ჯგუფის ვიტამინებს, ფოლიუმისა და ვაშლის მჟავას, ამინომჟავებს, პექტინს, ეთერულ ზეთებს, ტანინს.
წყარო: ambebi.ge